Een drukke omgeving vraagt om duidelijkheid
In het openbaar vervoer gebeurt veel. Drukke haltes, volle voertuigen en uiteenlopende reizigers maken dat handhavers soms in situaties terechtkomen die snel onoverzichtelijk kunnen worden. Een bodycam helpt dan bij het scheppen van rust en bij het vastleggen van wat er gebeurt.

Bij Connexxion ziet teammanager Service & Veiligheid Rob van Tol dat dagelijks terug in de praktijk. Hij legt uit dat hun bodycams continu filmen, maar de beelden pas echt worden opgeslagen als een handhaver op de opnameknop drukt.
“Onze bodycams hebben een zogenoemde pre-record van twee minuten,” zegt Rob. “Dat betekent dat ook de twee minuten vóórdat je opneemt worden bewaard. Zo staat niet alleen het incident zelf op beeld, maar ook de aanleiding. Dat voorkomt misverstanden achteraf.”

Een handhaver van Connexxion die naast hem zit vult aan dat het intern ook rust geeft.
“Voor mij geeft het een prettig gevoel dat alles wat ik doe terug te zien is. Zeker in situaties met geweld of dreiging. De camera helpt als bewijs, maar geeft mij ook zelfvertrouwen in hoe ik handel.”

Rust in het gesprek
Niet alleen handhavers merken het effect, reizigers doen dat ook. De aanwezigheid van een bodycam zorgt vaak al voor minder spanning. Dat merkt Mustafa, handhaver bij EBS, elke dag. “Als ik zeg dat ik ga filmen, zie je dat mensen even nadenken. Ze realiseren zich dat alles wordt vastgelegd. Daardoor verandert hun gedrag, meestal in positieve zin.”

De camera filmt eigenlijk de hele tijd, maar slaat de beelden pas echt op als de handhaver op de knop drukt. Dat is een bewuste keuze. “Hij staat in stand-by en neemt alleen op als het nodig is,” zegt Mustafa. “Dat is belangrijk voor de privacy van reizigers. We bewaren alleen beelden als een situatie uit de hand dreigt te lopen.”

Ook bij GVB is dat het uitgangspunt. Handhaver Tim legt uit dat hij de bodycam vooral gebruikt in situaties die kunnen escaleren. “Ik zeg dan: ik zet de bodycam aan voor uw en mijn veiligheid. Vaak merk ik dat het gesprek meteen rustiger wordt.”

Bewijs als het erop aankomt
Hoewel de bodycam niet bedoeld is als standaard opnameapparaat, speelt hij een grote rol op momenten dat het spannend wordt. Bijvoorbeeld wanneer er discussie ontstaat over wat er exact is gebeurd. De beelden bieden dan verduidelijking.

Tim legt uit waarom dit voor hem zo belangrijk is. “Stel, je komt ergens als eerste aan en iemand verzet zich. Dan heb je alleen je eigen verklaring. In de rechtbank kan daar altijd twijfel over bestaan. Met bodycambeelden is het helder: wat je ziet, is wat er gebeurd is.”


 Tim als handhaver bij GVB

Ook Connexxion bewaart beelden alleen wanneer dat echt nodig is, zegt Rob van Tol.
“Als er geen incident is, worden beelden automatisch gewist. Alleen bij een aangifte of onderzoek bewaren we ze langer, en zelfs dan alleen volgens strikte regels.”

Veiliger ov, rustigere sfeer voor reizigers
De inzet van bodycams gaat dus niet alleen over handhavers. Reizigers profiteren er indirect van mee. Situaties lopen minder vaak uit de hand, gesprekken blijven rustiger en er is minder discussie. Het gevolg: een openbaar vervoer waarin reizigers zich veiliger kunnen voelen, ook als zij zelf niks met een incident te maken hebben.

Mustafa ziet dat terug op de werkvloer. “De meeste mensen die we filmen, weten zelf wel dat ze fout zitten. Vaak zie je meteen dat de spanning daalt. Dat is fijn voor ons, maar ook voor andere reizigers die erbij staan.”

Handhavers van Transdev 

Een extra paar ogen
De bodycam is geen wondermiddel. Hij lost agressie niet op en kan niet voorkomen dat iemand iets doet wat niet mag. Maar hij helpt wel mee aan een eerlijker, rustiger en veiliger openbaar vervoer. Voor handhavers betekent het steun: in bewijs, in professionaliteit en in het voorkomen van escalatie. Voor reizigers betekent het duidelijkheid: situaties worden beter afgehandeld, rustiger opgelost en eerlijker beoordeeld.

Zoals Rob van Tol het samenvat: “De bodycam is geen doel op zich, maar een middel. Een middel dat helpt om het ov voor iedereen prettiger en veiliger te maken.”